Domeykit
Domeykit – minerał z gromady arsenków. Należy do minerałów rzadkich.
Domeykit (brązowy) | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
arsenek miedzi (Cu3As) |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
3–3,5 |
Przełam |
nierówny |
Łupliwość |
brak |
Układ krystalograficzny |
regularny, rzadziej heksagonalny |
Właściwości mechaniczne |
kruchy |
Gęstość minerału |
7,2–8,1 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
cynowobiała, szara, srebrnobiała |
Rysa |
czarna |
Połysk |
metaliczny |
Inne |
opalizacja |
Odkryty w 1844 przez geologa i mineraloga Ignacego Domeykę[1] w kopalniach kopalnie Algodonez i San Antonio niedaleko Coquimbo w Chile[2].
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujTworzy skupienia zbite, ziemiste, groniaste, naciekowe, naskorupienia i powłoki. Jest kruchy, nieprzezroczysty, czasami wytwarza opalizujące naloty. Niekiedy zawiera domieszki niklu, kobaltu.
Obecnie wyróżniane są dwie odmiany domeykitu: domeykit α (Haid) i domeykit β[3][4]. Pierwszą nazwą geolog wiedeński Wilhelm von Haidinger określił odkryty przez Domeykę w 1844 r. arsenek miedzi o barwie srebrzystobiałej lub żółtobrązowej (oprócz Chile występuje w Meksyku, Saksonii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie). Natomiast domeykit β to minerał odkryty dopiero w 1949 r. w rejonie Mesanki na terenie Iranu o barwie białej, szarej lub brązowej[2].
Występowanie
edytujStanowi składnik niektórych utworów hydrotermalnych, spotykany jest w żyłach kruszcowych razem z żelazem, malachitem, kuprytem.
Miejsca występowania: Chile – Coquimbo, Meksyk, Kanada, USA, Iran, Rosja, Francja, Czechy – Běloves[5].
Zastosowanie
edytuj- interesuje naukowców i kolekcjonerów,
- stosowany w jubilerstwie do wyrobu artystycznej biżuterii (kamienie wykazujące atrakcyjną opalizację).
Przypisy
edytuj- ↑ Odmiana nazwiska Domeyko
- ↑ a b Andrzej Żarczyński, Karina Ociepa, Okres chilijski w życiu i działalności Ignacego Domeyki, s. 65
- ↑ The copper arsenides occurence
- ↑ Paul B. Moore, Copper nickel arsenides of the Mohawk No. 2 mine, Mohawk, Keweenaw Co., Michigan, American Mineralogist
- ↑ minerals-mining.estranky
Linki zewnętrzne
edytuj- charakterystyka minerału na stronie Webmineral.com (ang.)
- artykuł o domeykicie na stronie Mindat.org (ang.)