Dana International
Dana International (hebr. דנה אינטרנשיונל), właśc. Szaron Kohen (hebr. שרון כהן; ur. 2 lutego 1969 w Tel Awiwie) – izraelska piosenkarka i kompozytorka.
Dana International (2016) | |
Imię i nazwisko |
Szaron Kohen |
---|---|
Pseudonim |
Dana International |
Data i miejsce urodzenia |
2 lutego 1969 |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
od 1992 |
Wydawnictwo |
Hed Arzi Music |
Współpracownicy | |
Ofer Nisim | |
Strona internetowa |
Zwyciężczyni 43. Konkursu Piosenki Eurowizji (1998), dwukrotna reprezentantka Izraela w konkursie (1998 i 2011).
Życiorys
edytujUrodziła się jako Jaron Kohen, drugie z trzech dzieci jemeńskich Żydów[1]. W dzieciństwie uczęszczała do szkoły muzycznej w Tel Awiwie. W wieku 11 lat zobaczyła występ legendarnej izraelskiej piosenkarki Ofry Hazy podczas 28. Konkursu Piosenki Eurowizji, co pobudziło w niej chęć bycia piosenkarką. Mając 13 lat, odkryła, że jest transpłciowa, a w 1993 poddała się operacji korekty płci w Londynie i oficjalnie zmieniła imię Jaron na Szaron[2].
Kiedy miała 16 lat, zaczęła zarabiać na życie, występując w klubach nocnych jako drag queen. Podczas jednego z występów w 1988 poznała izraelskiego DJ-a Ofera Nisima, który zaproponował jej występ w swoim show. Zadebiutowała występem pod pseudonimem Saida Sultana w programie scenicznym Le La Lu. Z czasem zmieniła pseudonim na Dana International. W 1993, po przejściu operacji korekty płci wydała debiutancki album studyjny pt. Danna International, który ukazał się m.in. w Grecji i Egipcie[3]. W 1994 wydała album pt. Umpatampa[4], który osiągnął status platynowej płyty w kraju, a także została okrzyknięta „artystką roku” w Izraelu[5].
W 1995 z piosenką „Layla Tov, Europa” zajęła drugie miejsce w programie Kdam, wyłaniającym reprezentanta Izraela w 40. Konkursie Piosenki Eurowizji[6][7]. W 1997 wydała album pt. Maganuna[6], za którego sprzedaż otrzymała status złotej płyty[5], a także podjęła współpracę z Eranem Zurem, czego efektem był wspólnie nagrany utwór „Shir Kdam-Shnati (Sex Acher)” z jego płyty pt. Ata Havera Sheli[8].
W 1998 została wybrana wewnętrznie przez krajową stację publiczną na reprezentantkę Izraela z piosenką „Diva” podczas 43. Konkursu Piosenki Eurowizji w Birmingham[9]. Wybór telewizji został skrytykowany przez środowiska ortodoksyjnych Żydów i konserwatystów, które nie zgadzały się na wysłanie transpłciowej kobiety na konkurs. W maju zajęła pierwsze miejsce w finale Eurowizji po zdobyciu 172 punktów, w tym maksymalnych not 12 punktów z trzech krajów[10]. Podczas występu wystąpiła w sukni projektu Galit Levy, a nagrodę odebrała w kreacji Jean-Paul Gaultiera[11][12][13][14], wartej 250 tys. dolarów[15].
W 1999 występem z piosenką Steviego Wondera „Free” uświetniła finał 44. Konkursu Piosenki Eurowizji w Jerozolimie, a także wręczyła statuetkę laureatce konkursu, Charlotte Nilsson – w trakcie przekazywania nagrody zasymulowała upadek, czym wywołała krajowy skandal[16]. Również w 1999 wydała album pt. Free, na której znalazł się m.in. przebój „Diva”[17]. W 2000 płyta ukazała się na japońskim rynku muzycznym (jako ディーヴァ)[18]. Kilka miesięcy później wydała płytę pt. Joter we joter (More and More)[19]. Również w 2000 premierę miał film dokumentarny pt. Lady D, opisujący życie Dany International[20][21].
W 2002 wydała swój ósmy album pt. HaHalom HaEfshari[22][6]. W 2003 udostępniła w sklepach składankę ośmiu płyt zawierających wszystkie single z The Possible Dream i premierową, utrzymaną w stylu house wersję przeboju „Cinque Milla” – „A.lo.ra.lo.la”. Również w 2003 została zaproszona do udziału w projekcie braci Gibb „Gotta Get a Message to You”, na którym wykonała cover utworu Barbry Streisand „Woman in Love”[23]. W 2005 wystąpiła w Kopenhadze podczas koncertu Gratulacje: 50 lat Konkursu Piosenki Eurowizji, w którego trakcie wykonała piosenkę Baccary „Parlez-vous Francais?”, a jej utwór „Diva” zajął 13. miejsce w plebiscycie na najlepszą piosenkę w historii Eurowizji[24].
W marcu 2007 wydała singiel „HaKol LeTova”, którym zapowiadała swój kolejny album[6]. Drugim singlem z płyty została piosenka „Love Boy”, która stała się najczęściej granym utworem dekady w izraelskich rozgłośniach radiowych[25][26]. Po premierze albumu pt. Hakol ze letova promowała go singlami: „At Muchana”, „Seret Hodi” (nagrany w duecie z Idanem Yanivm) i „Yom Huledet”[27][6]. W 2008 była jurorką w siódmej edycji programu Kochaw nolad, izraelskiej wersji formatu Idol[28], a także napisała i skomponowała piosenkę „Ke’ilu kan”, z którą Boaz Mauda wygrał krajowe eliminacje eurowizyjne Kdam 2008[29], dzięki czemu została reprezentantką Izraela w 53. Konkursie Piosenki Eurowizji w Belgradzie[30] – w finale konkursu zajęła dziewiąte miejsce[31].
W lutym 2011 z piosenką „Ding Dong” została ogłoszona jedną z finalistek programu Kdam 2011, wyłaniającego reprezentantka Izraela w 56. Konkursie Piosenki Eurowizji w Düsseldorfie[32][33][34]. 8 marca wygrała w finale eliminacji[35][36][37][38]. Przed występem na Eurowizji zorganizowała konkurs na jej sceniczną kreację wyłonioną spośród ośmiu projektów Jean-Paul Gaultiera[39][40][41][42]. 12 maja wystąpiła w drugim półfinale konkursu[43] i zajęła 15. miejsce, nie zdobywając awansu do finału[44], stając się tym samym pierwszą zwyciężczynią Eurowizji w historii, która zakończyła udział w konkursie na etapie półfinałowym[45].
W 2013, po dwóch latach przerwy, wydała dwa premierowe single: „Ma La'asot” i „Loca”[46]. 31 marca 2015 wystąpiła gościnnie podczas specjalnego koncertu jubileuszowego Eurovision Song Contest’s Greatest Hits organizowanego w Londynie. W trakcie widowiska zaprezentowała utwór „Diva” oraz „Waterloo” wraz z pozostałymi uczestnikami koncertu[47]. 15 grudnia 2019 wystąpiła z utworem „Diva” podczas eurowizyjnego koncertu Het Grote Songfestivalfeest w Rotterdamie.
Proces o wizerunek
edytujNa początku kwietnia 2001 wygrała sprawę sądową skierowaną przeciwko sieci komórkowej Bezeq, która bezprawnie wykorzystała jej wizerunek w kampanii reklamowej[48][49]. W 2003 sąd przyznał piosenkarce wyłączne prawa autorskie do jej eurowizyjnego wizerunku[50].
Dyskografia
edytujRok | Album | Gatunek | Sprzedaż | Certyfikat IFPI |
---|---|---|---|---|
1993 | Danna International | pop | 20 000 | Złoto[51] |
1994 | Umpatampa | pop | 50 000 | Platyna[51] |
1996 | Maganuna | pop, trance, dance | 30 000 | Złoto[51] |
1998 | Diva Ha-osef | dance, pop | 600 000 | 5x platyna[51] |
1998 | The Album | pop, dance | 400 000 | 3x platyna[51] |
1999 | Free | pop, dance | 300 000 | 2x platyna[51] |
2001 | More & More | pop | 35 000 | Złoto[51] |
2002 | The Possible Dream | pop, dance | 50 000 | Platyna[51] |
2007 | All Is for Good | pop, dance | 100 000 | 3x platyna[51] |
Przypisy
edytuj- ↑ Dana International – A Star Online. [dostęp 2017-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-27)]. (pol.).
- ↑ Her true story. Dana International. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
- ↑ Thomas Peele: Queer popular culture: literature, media, film, and television. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ John Shepherd: Continuum encyclopedia of popular music of the world. 2005. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ a b DANA INTERNATIONAL. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ a b c d e Glen Webb: Return of the Diva for Israel. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-04-22. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Lee Walzer: Between Sodom and Eden: a gay journey through today's changing Israel. 2000-04-15. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ Richard Middleton: Voicing the popular: on the subjects of popular music. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ About Dana International. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 1998. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Glen Webb: Diva Dana reveals the Gaultier dress. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-05-07. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ John Lucas: Viva la Diva!. 2011-02-08. [dostęp 2013-01-19]. (ang.).
- ↑ Fun Trivia: E : Eurovision Song Contest. [dostęp 2013-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-28)].
- ↑ Itamar Barak: Israel: Dana International meets Gaultier. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2001-04-26. [dostęp 2013-10-12]. (ang.).
- ↑ Sietse Bakker: Congratulations: Dana in Jean Paul Gaultier dress. esctoday.com, 2005-10-17. [dostęp 2019-03-24]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 1999. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Free by Dana International. [w:] iTunes [on-line]. itunes.apple.com. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Dana International – Free. [w:] Discogs [on-line]. discogs.com. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Discography. danainternational1.com. [dostęp 2013-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-12)]. (ang.).
- ↑ Dana International – Lady D – A Documentary Film – Part 1 2001. youtube.com. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Dana International – Lady D – A Documentary Film – Part 2 2001. youtube.com. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Itamar Barak: 8th album for Dana International soon. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2002-11-28. [dostęp 2014-07-21]. (ang.).
- ↑ Dana International's Woman in Love cover of Barbra Streisand's Woman in Love. [w:] Who Sampled [on-line]. whosampled.com. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Congratulations. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Itamar Barak: Watch Dana International's new video. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2007-08-01. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Itamar Barak: Dana International conquers Israeli radio again. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2007-06-26. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Itamar Barak: Listen to Dana International's new song. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2007-03-27. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Nathan Burstein: Gender Bender: Israel’s Next ‘Idol’ Judge. [w:] Forward [on-line]. forward.com, 2009-04-08. [dostęp 2013-01-19]. (ang.).
- ↑ Sietse Bakker: Dana International writes for 2008 Israeli singer. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2008-01-23. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Sietse Bakker: Boaz Mauda sings Ke'ilo Kan. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2008-02-26. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 2008 Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Jarmo Siim: Confirmed: Dana International makes Eurovision comeback. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-02-08. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Karol Nowakowski: Drugi raz Dany?. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-01-26. [dostęp 2013-01-19]. (pol.).
- ↑ Karol Nowakowski: Kdam powrotów. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-02-23. [dostęp 2013-01-19]. (pol.).
- ↑ Gustav Dahlander: Tonight: Eurovision national final in Israel. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-03-08. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Gustav Dahlander: Israel has decided – Dana International to Eurovision!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-03-08. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Colin Robertson: Dana on Euro trail. [w:] The Sun [on-line]. thesun.co.uk, 2011-03-10. [dostęp 2013-01-19]. (ang.).
- ↑ Karol Pawelec: Ding Dong, czyli wielki powrót izraelskiej Divy?. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-03-09. [dostęp 2013-01-19]. (pol.).
- ↑ Karol Nowakowski: Wybieramy sukienkę dla Dany. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-03-28. [dostęp 2013-10-12]. (pol.).
- ↑ ESC 2011 – Dana International meeting Jean Paul Gaultier. [dostęp 2013-01-19].
- ↑ Karol Nowakowski: Dana zaprezentowała sukienkę. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-05-03. [dostęp 2013-10-12]. (pol.).
- ↑ Glen Webb: Diva Dana reveals the Gaultier dress. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-05-07. [dostęp 2013-01-19]. (ang.).
- ↑ Jarmo Siim: Results of the Semi-Final Allocation Draw. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-01-17. [dostęp 2013-01-19]. (ang.).
- ↑ Eurovision Song Contest 2011 Results. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-10-12]. (ang.).
- ↑ Dariusz Sułek: Azerbejdżan triumfuje!!!. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2011-05-15. [dostęp 2013-10-12]. (pol.).
- ↑ Sanjay (Sergio) Jiandani: Israel: Dana International goes Loca for Tel Aviv's 2013 Gay Pride. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2011-05-31. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
- ↑ Eurovision's Greatest Hits – full line-up revealed!. [w:] BBC [on-line]. bbc.co.uk, 2015-02-06. [dostęp 2015-04-05]. (ang.).
- ↑ Dana International sues Bezeq Int'l over ad campaign. home.online.no, 2001-04-06. [dostęp 2015-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-07)]. (ang.).
- ↑ Assaf Bergerfreund: Dana International wins right to file suit. haaretz.com, 2001-10-08. [dostęp 2015-01-22]. (ang.).
- ↑ Itamar Barak: Israeli court confirmed Dana's trade mark. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-01-13. [dostęp 2015-01-22]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Dana's Bio. [dostęp 2013-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-15)].