Dżabal al-Akra
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Dżabal al-Akra (arab. جبل الأقرع, Ǧabal al-Aqraʿ; tur. Keldağ, Kel Dağı, Kılıç Dağı) – masyw górski położony u wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego, na granicy między Turcją a Syrią.
,_2008.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
ok. 1730 m n.p.m. |
Położenie na mapie Turcji  | |
Położenie na mapie Syrii  | |
 35°57′06,9″N 35°58′08,7″E/35,951917 35,969083
| |
Granica państwowa między Turcją (prowincja Hatay) a Syrią przebiega na południowym stoku góry. Wierzchołek znajduje się po tureckiej stronie i znajdują się na nim instalacje militarne. Wysokość jest różnie podawana przez różne źródła i zawiera się pomiędzy 1717[1] a 1740[2] m n.p.m.
Dżabal al-Akra znajduje się w obszarze granicznym między płytami tektonicznymi i u jej genezy leży działalność wulkaniczna[2][3]. Znaczna część masywu jest zbudowana ze skał węglanowych[4][5], w których zachodzą zjawiska krasowe. Skutkuje to m. in. brakiem stałych cieków wodnych na powierzchni oraz występowaniem jaskiń[6].
Na obszarze góry występuje klimat śródziemnomorski z chłodnymi i deszczowymi zimami oraz suchymi, gorącymi latami. Opady w pobliskim mieście Samandağ wynoszą 888 mm rocznie, a średnia roczna temperatura wynosi 19 st C[5]. Cały wierzchołek góry pokryty jest jedynie skałami i trawami (skąd pochodzą współczesne nazwy góry znaczące "łysa góra"[4][7]), poniżej, na zboczach, dominują trawy oraz śródziemnomorska makia.
Dżabal al-Akra była od starożytności przez różne cywilizacje traktowana jako święta góra oraz występowała pod bardzo różnymi nazwami[8]. Huryci i Hetyci w starożytności nazywali górę Hazzi i czcili na niej Teszuba, boga burzy lub przysiąg[8]. Na górze czczono również Baala i Zeusa i nosiła ona między innymi nazwy: Sapon, Casius, Cassius, Kasios, Góra Zbierająca Burze, albo Olimp Bliskiego Wschodu[6].
Na wschodnim zboczu góry znajdują się ruiny starożytnego, chrześcijańskiego klasztoru św. Barłaama[2][9]. Na południe, po syryjskiej stronie leży Kassab, miejscowość turystyczna zamieszkana od średniowiecza, w większości przez Ormian[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Cebeli Akra. www.geonames.org. [dostęp 2024-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c Keldağ (Cebel-i Akra). www.yayladagi.gov.tr. [dostęp 2024-11-11]. (tur.).
- ↑ Lot: 547. www.pingudumuzayede.com. [dostęp 2024-11-11]. (tur.).
- ↑ a b CA´SIUS MONS. www.perseus.tufts.edu. [dostęp 2024-11-11]. (ang.).
- ↑ a b Barbaros GÖNENÇGİL, Atilla KARATAŞ. Kuseyr Platosu’nda (Hatay) Miyosen Sonrası Morfojenetik SüreçJeomorfolojik Yapı İlişkisi. „Türk Coğrafya Dergisi”. 59, s. 11-26, 2013. , İstanbul. ISSN 1308-9773. [dostęp 2024-11-11]. (tur.).
- ↑ a b AÇIK DERGİ: Hatay’da gizemli keşif: Kel Dağı’nın içinde su altı mağarası. acikgazete.com, 2019-06-01. [dostęp 2024-11-11]. (tur.).
- ↑ Ana Sayfa: Kel dağı “kellik”ten kurtuluyor. antakyagazetesi.com, 2018-11-29. [dostęp 2024-11-11]. (tur.).
- ↑ a b Dean Traylor: Hazzi, the Mountain God: Key to Understanding Early Civilizations. owlcation.com, 2023-12-01. [dostęp 2024-11-13]. (ang.).
- ↑ Barlaham Manastırı. www.yayladagi.bel.tr. [dostęp 2024-11-13]. (tur.).
- ↑ Souheil Sayed: Al-Dalīl Al-a͡rabī: Le Guide Arabe. The Arab Directory. T. 24. 1972, s. 12.