Brzezówka (województwo śląskie)
Brzezówka (cz. Březůvka, niem. Brzezuwka) – wieś sołecka w gminie Hażlach w powiecie cieszyńskim, w województwie śląskim, w granicach historycznego regionu Śląska Cieszyńskiego. Położona jest na Wysoczyźnie Kończyckiej. Na obszarze 460,63 ha zamieszkana jest przez 664 mieszkańców (2009)[4], co daje gęstość zaludnienia równą 144,2 os./km².
| wieś | |
 Lipa pomnikowa i krzyż | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
722[2] |
| Strefa numeracyjna |
33 |
| Kod pocztowy |
43-418[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SCI |
| SIMC |
0052563 |
Położenie na mapie gminy Hażlach  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego  | |
 49°48′08″N 18°37′16″E/49,802222 18,621111[1]
| |
Historia
edytujMiejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1426[5]. Pisała się wówczas Brzozowice/Brzezowice, nazwa Brzezówka pojawiła się w 1523[5].
W średniowieczu wieś pozostawała wsią szlachecką w granicach księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech. W otoczeniu Bolesława I cieszyńskiego i jego synów działał szlachcic Jakubek z Brzezowic, który w Brzezowicach/Brzezówce posiadał dziedziczne wójtostwo[6]. W 1612 roku wieś została podarowana przez księcia cieszyńskiego Adama Wacława Małgorzacie Kostlachównej z Kremże, swej ochmistrzyni za wywiązywanie się ze swej funkcji na dworze książęcym[7]. Wówczas w Brzezówce gospodarowało 7 kmieci, jednak książę Adam Wacław poszerzył swe nadanie i przekazał Małgorzacie Kostlachównej w wieczyste posiadanie 14 rolinków i 7 zagródników, których zadaniem było wykarczowanie w Brzezówce lasu pod założenie nowych gospodarstw[7]. Jakby tego było mało książę wkrótce nadał jej również prawo osadzania w Brzezówce przedstawicieli różnych rzemiosł, co w istocie łamało przywileje książęce miasta Cieszyna[7].
Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 50 budynkach w Brzezówce na obszarze 460 hektarów mieszkało 340 osób. co dawało gęstość zaludnienia równą 73,9 os./km², z tego 253 (74,4%) mieszkańców było katolikami, 87 (25,6%) ewangelikami, 338 (99,4%) było polsko- a 1 (0,3%) czeskojęzycznymi[8]. Do 1910 liczba budynków wzrosła do 53 a mieszkańców do 351, z czego wszyscy byli polskojęzyczni, 253 (72,1%) było katolikami a 98 (27,9%) ewangelikami[9].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.
Turystyka
edytujPrzez miejscowość przechodzi 
czerwona trasa rowerowa nr 24 (Pętla rowerowa Euroregionu Śląsk Cieszyński)
Komunikacja
edytujDo wsi dojeżdżają autobusy ZGK Cieszyn wybranych kursów linii podmiejskiej nr 30 do pętli przy OSP Brzezówka.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11378
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 98 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Gmina Hażlach: Sołectwo Brzezówka. 2009-12-31. [dostęp 2010-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-15)].
- ↑ a b Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 307. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ I. Panic, 2010, s. 346
- ↑ a b c Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 24-25. ISBN 978-83-926929-5-9.
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).