Anna Zajączkowska-Szczepanowska
Anna Zajączkowska-Szczepanowska (ur. 15 listopada 1910, zm. 15 października 1973) – polska kurierka i emisariuszka podczas II wojny światowej, znana jako trzecia kurierka "Ojczyzny". Była także znana pod pseudonimem "Siostra Zosi"[1].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
nauczycielka, kurierka |
Życiorys
edytujAnna Beata Zajączkowska z domu Szczepanowska urodziła się w 1910 roku. Ukończyła konserwatorium we Lwowie oraz Seminarium Nauczycielskie w Krakowie. Przed II Wojną Światową w latach 1930-1931 pracowała jako nauczycielka rysunków i muzyki w eksperymentalnej szkole „Cisowy Dworek" Olgi Małkowskiej w Czorsztynie[2]. W 1938 roku ukończyła studia psychologiczne na Uniwersytecie Poznańskim[3].
W 1931 roku poślubiła Jerzego Zajączkowskiego, urzędnika Banku Polskiego w Warszawie[3].
Działalność konspiracyjna
edytujW lutym 1940 roku, Anna Zajączkowska została zaprzysiężona do organizacji "Ojczyzna" przez Witolda Grotta, stając się trzecią kurierką zagraniczną tej organizacji. Grott powierzył Zajączkowskiej zadanie emisariuszki Rządu RP w Angers. Jej głównym zadaniem było nawiązywanie łączności kurierskiej między Główną Delegaturą Rządu RP dla ziem polskich wcielonych do III Rzeszy a Rządem RP na emigracji[1].
W lutym 1940 roku wyruszyła w misję kurierską z Warszawy do Paryża, podróżując przez Rumunię i Włochy. W trakcie krótkiego pobytu w Rzymie złożyła raport Maciejowi Loretowi, kierującemu tamtejszą placówką Ministerstwa Informacji i Dokumentacji[1]. Do Paryża dotarła 7 marca 1940 roku[4], gdzie zgłosiła się do Ministra Spraw Zagranicznych Mieczysława Seydy i złożyła raport z misji[1].
Po wojnie
edytujPo zakończeniu wojny Anna Zajączkowska pozostała na emigracji. Początkowo utrzymywała się z produkcji sztucznych kwiatów, jednak z czasem kontynuowała karierę naukową. W 1955 roku obroniła doktorat na Uniwersytecie w Londynie, po czym została zatrudniona na tamtejszym Wydziale Psychologii[5]. Była członkiem Medical Research Council oraz współpracowała z redakcją "Myśli Polskiej"[1].
Anna Zajączkowska-Szczepanowska zmarła 15 października 1973 roku w Londynie[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e A. Pietrowicz, Łączność kurierska Głównej Delegatury Rządu dla ziem polskich wcielonych do III Rzeszy z Rządem RP na emigracji, [w]: Łączność konspiracyjna 1939-1945. Materiały z XXVII sesji naukowej w Toruniu w dniach 16-17 XI 2017 roku, pod red. Chrzanowski B., Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, Toruń, 2019, str. 76-78.
- ↑ a b Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945 : praca zbiorowa / pod red. Mariana Woźniaka, Instytut Zachodni, Poznań 1998.
- ↑ a b J. J. Nikisch, Szczepanowska-Zajączkowska Anna Beata, [w:] Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej, op. cit., s. 546; W. Tarnawski, Wspomnienie o Annie Zajączkowskiej, Wiadomości [Londyn] nr 1456, 24 II 1974 r. Informacje spisane przez Krystynę Szczepanowską-Miklaszewską, 15 IX 1988 r., rkps, kopia w zbiorach autorki.
- ↑ Chrzanowski, Bogdan. 2016. The Government Delegation for Poland in Pomerania. Toruń: Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej.
- ↑ W. Tarnawski, Wspomnienie o Annie Zajączkowskiej, Wiadomości [Londyn] nr 1456, 24 II 1974 r
Bibliografia
edytuj- A. Pietrowicz, Łączność kurierska Głównej Delegatury Rządu dla ziem polskich wcielonych do III Rzeszy z Rządem RP na emigracji, [w]: Łączność konspiracyjna 1939-1945. Materiały z XXVII sesji naukowej w Toruniu w dniach 16-17 XI 2017 roku, pod red. Chrzanowski B., Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, Toruń, 2019, str. 76-78.
- Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945 : praca zbiorowa / pod red. Mariana Woźniaka, Instytut Zachodni, Poznań 1998.