8 Brygada WOP
8 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza – nieistniejący związek taktyczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej i polsko-niemieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1 stycznia 1951 |
| Rozformowanie |
1 stycznia 1958 |
| Tradycje | |
| Nadanie sztandaru |
25 maja 1947 |
| Rodowód | |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Eugeniusz Buchałow |
| Ostatni |
ppłk Roman Wasilkowski |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Kryptonim |
Teleskop |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujBrygada została sformowana w 1950 na bazie 6 Brygady Ochrony Pogranicza, na podstawie rozkazu MBP nr 043/org z 3 czerwca 1950[2]. Nowa numeracja batalionów i brygad weszła w życie z dniem 1 stycznia 1951[3]. Sztab brygady stacjonował w Lubaniu.
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 352/16, na dzień 1 listopada 1954 brygada liczyła 2593 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0352/13 przewidywał 3377 żołnierzy[4].
W 1956 został rozformowany 82 batalion WOP w Leśnej.
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 352/37, na dzień 1 sierpnia 1957 brygada liczyła 2704 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0352/23 przewidywał 3918 żołnierzy[5].
W 1958 brygada została przemianowana na 8 Łużycką Brygadę WOP.
Struktura organizacyjna
edytujW 1950[2]:
- Dowództwo 8 Brygady WOP w Lubaniu Śląskim
- pododdziały dowodzenia
- 81 batalion WOP w Szklarskiej Porębie
- 82 batalion WOP w Leśnej
- 83 batalion WOP w Bogatyni
- 84 batalion WOP w Zgorzelcu
- Graniczna Placówka Kontrolna Zawidów.
Sztandar oddziału
edytujWręczenia sztandaru dokonano 25 maja 1947 w Lubaniu. Sztandar z rąk I zastępcy ministra obrony narodowej gen. dyw. Mariana Spychalskiego przejął ówczesny dowódca 1 Łużyckiego Oddziału Ochrony Pogranicza ppłk Eugeniusz Buchwałow. W drzewce sztandaru wbito 65 gwoździ pamiątkowych[6].
W okresie przeformowania oddziału na 6 Brygadę Ochrony Pogranicza na płacie i grocie sztandaru dokonano poprawek polegających na zamianie napisów "1 Oddz. Ochrony Pogranicza" na "6 Brygada Ochrony Pogranicza"[6]. Później, mimo kolejnych zmian nazwy i numeru brygady, na sztandarze już nie dokonywano już żadnych poprawek[6].
Sztandar do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie przekazał mjr Henryk Kowalski 30 października 1963[6].
Dowódcy brygady
edytujPrzekształcenia
edytuj1 Oddział Ochrony Pogranicza → 1 Łużycki Oddział WOP → 6 Brygada Ochrony Pogranicza → 8 Brygada WOP → 8 Łużycka Brygada WOP → Łużycka Brygada WOP → Łużycki Oddział SG.
Przypisy
edytuj- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
- ↑ a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 44.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Goryński 2021 ↓, s. 169.
- ↑ Goryński 2021 ↓, s. 174.
- ↑ a b c d Niedziela 1995 ↓, s. 6.
- ↑ a b c Łużycka Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w Lubaniu, Rys historyczny Łużyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza oraz Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej. [w:] Region im. Ziemi Łużyckiej Związku Emerytów i Rencistów Straży Granicznej w Lubaniu [on-line]. emeryci-sg.org.pl. [dostęp 2021-06-03]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945–1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Tadeusz Niedziela: Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
- Archiwum Straży Granicznej, zespół arch. ŁB WOP, sygn.3035/20. Historia Łużyckiej Brygady WOP 1945–1991. Lubań 1991.